Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΔΕΕ) με απόφασή του στις 30 Ιανουαρίου 2025, στην υπόθεση Giovanni Frajese κατά Επιτροπής (C-586/23 P) απέδειξε ότι οι γιατροί που προώθησαν τα εμβόλια για τον COVID είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για τις συνέπειες των εμβολίων στους ασθενείς τους.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) είναι ο κεντρικός ρυθμιστικός φορέας της ΕΕ που είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση της ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, πριν αυτά εγκριθούν για χρήση στην ΕΕ. Προτού ένα εμβόλιο (όπως το Spikevax ή το Comirnaty) κυκλοφορήσει στην αγορά, ο EMA διενεργεί αυστηρή επιστημονική αξιολόγηση με βάση τα δεδομένα κλινικών δοκιμών, τα πρότυπα παρασκευής και άλλες σχετικές πληροφορίες που υποβάλλονται από τη φαρμακευτική εταιρεία. Εάν ο EMA διαπιστώσει ότι το εμβόλιο πληροί τα απαραίτητα πρότυπα, συνιστά τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας (AMM), η οποία στη συνέχεια εγκρίνεται επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η άδεια αυτή επιτρέπει τη νόμιμη πώληση και διανομή του εμβολίου σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Ο Frajese, ένας Ιταλός γιατρός, αμφισβήτησε τις άδειες κυκλοφορίας (AMM) για το Spikevax της Moderna και το Comirnaty της Pfizer/BioNTech, που χορηγήθηκαν τον Οκτώβριο του 2022, οι οποίες αντικατέστησαν τις υπό όρους AMM του 2020 και του 2021. Εκπροσωπούμενος από τους δικηγόρους Olga Milanese και Andrea Montanari, ο Frajese ζήτησε την ακύρωση, υποστηρίζοντας ότι οι εν λόγω AMM επέβαλαν αδικαιολόγητες υποχρεώσεις στους γιατρούς να αξιολογούν την ασφάλεια των εμβολίων, εκθέτοντάς τους σε προσωπική ευθύνη από τυχόν ανεπιθύμητες παρενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε την έφεσή του ως απαράδεκτη, επιβεβαιώνοντας ότι δεν είχε έννομο συμφέρον, δεδομένου ότι οι AMM, που απευθύνονταν στις εταιρείες Moderna και BioNTech, δεν επηρέαζαν άμεσα τη νομική του κατάσταση ούτε του επέβαλαν υποχρεώσεις ως ιατρού.
Με την απόφαση του δικαστηρίου αποσαφηνίστηκε ότι η ιατρική συνταγή είναι και ήταν υποχρεωτική για τη χορήγηση των εμβολίων αυτών, όπως προβλέπεται στα παραρτήματα του AMM, ενισχύοντας την ευθύνη των γιατρών στο ρόλο τους ως προστάτες των ασθενών τους. Αυτό που είναι τόσο κρίσιμο είναι ότι επιβεβαιώνει την ελευθερία που έχουν οι γιατροί να επιλέγουν αν θα συνταγογραφήσουν ή θα χορηγήσουν τα εμβόλια, ή ακόμη και το δικαίωμα να συμβουλεύουν εναντίον τους, με βάση την επαγγελματική τους κρίση για το συμφέρον του ασθενούς τους. Αυτή η ελευθερία, τόνισε το ΔΕΕ, σημαίνει ότι οι γιατροί φέρουν αστική και ποινική ευθύνη μόνο για τις συγκεκριμένες ενέργειές τους –τη συνταγογράφηση ή τη χορήγηση– και όχι για την απλή ύπαρξη των ΑΜΜ. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ), και όχι μεμονωμένοι γιατροί, είναι ο μόνος θεσμός που είναι υπεύθυνος για την επαλήθευση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των εμβολίων πριν από την έγκριση, περιορίζοντας τον ρόλο των γιατρών στην κλινική εφαρμογή.
Η απόφαση αυτή έχει βαθιές επιπτώσεις. Αμφισβητεί τις πειθαρχικές και ποινικές διαδικασίες κατά των γιατρών που αντιτάχθηκαν στους εμβολιασμούς Covid, διαλύοντας ενδεχομένως τις κατηγορίες εναντίον τους στην Ιταλία και πέραν αυτής, όπου οι εθνικοί δικαστές δεσμεύονται από τις αποφάσεις του ΔΕΕ. Αντίθετα, θέτει σημαντικές ευθύνες στους γιατρούς που εμβολίασαν χωρίς δισταγμό, διακινδυνεύοντας ανεπιθύμητα συμβάντα λόγω ανεπαρκούς εκτίμησης κινδύνου ή μη έκδοσης συνταγών – που συχνά απουσίαζαν κατά τη διάρκεια εκατομμυρίων χορηγήσεων, καθιστώντας τις παράνομες (contra legem). Η απουσία αυτή ακυρώνει την “ποινική ασπίδα” που προορίζεται για την προστασία των επαγγελματιών υγείας, καθώς ισχύει μόνο όταν τα εμβόλια χορηγούνται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές έγκρισης, συμπεριλαμβανομένων των συνταγών και των σωστών δοσολογιών, οι οποίες συχνά αγνοήθηκαν.
Η νομική ομάδα του Frajese, έχοντας επίγνωση των μικρών πιθανοτήτων να ξεπεράσει τα εμπόδια του παραδεκτού, συνέχισε την υπόθεση για να εξαντλήσει τις επιλογές έφεσης και να αναδείξει τα συστημικά ζητήματα. Η Milanese σημείωσε την εκτεταμένη προετοιμασία τους, συμπεριλαμβανομένης της σύνταξης επιστημονικών μελετών με τον καθηγητή Marco Cosentino, φαρμακολόγο, για να υποστηρίξει ότι η διαδικασία αδειοδότησης των ΑΜΜ παραβιάζει τους κανονισμούς της ΕΕ και τις αρχές της προφύλαξης. Αν και το ΔΕΕ δεν εξέτασε αυτά τα πλεονεκτήματα, η επιβεβαίωση της αυτονομίας των γιατρών ήταν μια “δευτερεύουσα νίκη”. Ο Μιλανέζε πρότεινε ότι αυτό θα μπορούσε να ωθήσει την ιατρική ομοσπονδία της Ιταλίας (Fnomceo), η οποία ιστορικά προωθούσε εκστρατείες εμβολιασμού, να επανεξετάσει τη στάση της και να ασχοληθεί με τα προβλήματα των γιατρών που τιμωρούνται πειθαρχικά για την αντίθεσή τους, ευθυγραμμιζόμενη με τον όρκο του Ιπποκράτη.
Η απόφαση εγείρει επίσης ευρύτερες ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια στη διαδικασία έγκρισης των εμβολίων. Οι επεξεργασμένες (στμ. με κρυμμένα κείμενα) συμβάσεις μεταξύ της ΕΕ και των κατασκευαστών, που περιόριζαν την πρόσβαση των ρυθμιστικών αρχών και των βουλευτών σε κρίσιμα δεδομένα σχετικά με τις παρενέργειες και τις ρήτρες ευθύνης που ευνοούν τις εταιρείες – ζητήματα που επαναλήφθηκαν σε μια γαλλική υπόθεση από το BonSens.org, όπου δόθηκαν μόνο επεξεργασμένες συμβάσεις (στμ. με κρυμμένα κείμενα). Αυτή η αδιαφάνεια τροφοδότησε τη δυσπιστία του κοινού, με το 80% των Γάλλων πολιτών να πιστεύει ότι η κυβέρνηση δίνει προτεραιότητα σε άλλα συμφέροντα, σύμφωνα με έρευνα της France-Soir/BonSens.org. Σε διεθνές επίπεδο, προσωπικότητες όπως ο Τραμπ και ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ φέρονται να εξετάζουν το ενδεχόμενο απόσυρσης αυτών των AMM λόγω παρενεργειών.
Για τις εν εξελίξει νομικές μάχες, ιδίως όσον αφορά τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που βρίσκονται σε διαθεσιμότητα ή έχουν απολυθεί, οι αρχές του ΔΕΕ θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, εάν οι υποθέσεις επικαλούνται ορθά παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ έναντι των εθνικών εντολών. Η Milanese ελπίζει ότι η κοινοβουλευτική έρευνα του Covid της Ιταλίας θα αξιοποιήσει θετικά την απόφαση και την τεκμηρίωσή τους για να εξετάσει με προσοχή την εκστρατεία εμβολιασμού.
Η απόφαση του δικαστηρίου υπογραμμίζει το ηθικό καθήκον των γιατρών να δίνουν προτεραιότητα στην υγεία των ασθενών, δείχνοντας την υπευθυνότητα των γιατρών σε ολόκληρη την ΕΕ.
Διαβάστε περισσότερα:
it: Buongiornosuedtirol.it
